اختلال وسواس اجباری (OCD)/ آیا من آدم وسواسی ام؟
یک وضعیت سلامت روانی است که شامل تجربه افکار مکرر (وسواس) می شود و ممکن است منجر به رفتارهای تکراری (اجبار) شود. تخمین زده می شود که 2.3٪ از بزرگسالان ایالات متحده در مقطعی از زندگی خود OCD را تجربه می کنند و این وضعیت در زنان شایع تر از مردان است. خب آیا من آدم وسواسی ام؟ از کجا بدونم؟
این وسواسها و اجبارها میتوانند زمان زیادی از ما بگیرند. در توانایی ما برای عملکرد در زندگی روزمره اختلال ایجاد کنند و ناراحتی قابل توجهی ایجاد کنند.
در حالی که دلایل دقیق آن مشخص نیست. اما عوامل ژنتیکی، بیولوژیکی و استرس ممکن است در وسواس نقش داشته باشند. درمانهای مؤثری در دسترس هستند و شامل داروها، روش های تحریک مغزی، تکنیکهای رواندرمانی مانند درمان شناختی رفتاری (CBT) و درمان مواجهه و پیشگیری از پاسخ (ERP) میشوند.
هر فردی که دارای OCD است تجربه متفاوتی از وسواس دارد.
سرکوب افکار
افراد مبتلا به اختلال وسواس ممکن است با تلاش برای سرکوب افکار مزاحم، به افکار مزاحم واکنش نشان دهند، اگرچه معمولا این تلاش اغلب آنها را بدتر از قبل برمی گرداند.
این رفتار منجر به چرخه ای از سرکوب مداوم افکار می شود که باعث ایجاد افکار ناراحت کننده تر می شود (و حتی ممکن است وسواس شدیدتر ایجاد کند).
آیا اختلال وسواس ژنتیکی است؟
علل دقیق اختلال وسواس فکری اجباری (OCD) به طور کامل شناخته نشده است. اما واضح است که ژنتیک در این زمینه نقش دارد. شواهد کنونی نشان میدهد که عوامل ژنتیکی دادهها با متغیرهای محیطی برای تأثیرگذاری بر خطر ابتلای فرد به OCD در تعامل هستند.
با مشخص شدن نقشه ژنوم انسان، جستوجو برای یافتن ژنهایی که باعث ایجاد بیماریهایی از جمله اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD) میشوند، ادامه دارد. اگرچه واضح است که OCD مبنای ژنتیکی دارد، اما هنوز مشخص نیست که کدام ژن و تحت چه شرایطی ممکن است مهم باشد.
خطر ژنتیکی برای OCD
قبل از بحث در مورد اینکه آیا یک مبنای ژنتیکی برای OCD وجود دارد، اجازه دهید برخی از مفاهیم اساسی ژنتیک و ارتباط آنها با بیماری را مرور کنیم.
ژن ها به عنوان طرح اولیه بدن برای ساخت پروتئین های مختلف عمل می کنند. که اینها برای ساخت تعداد زیادی بافت و مواد بیوشیمیایی استفاده می شود.
جالب است که افراد مختلف می توانند نسخه های متفاوتی از یک ژن خاص داشته باشند که گاهی اوقات آلل نامیده می شود.
در حالی که تصور میشود برخی از بیماریها مانند فیبروز کیستیک توسط یک ژن خاص ایجاد میشوند، اغلب بیماریها، از جمله بیماریهای روانی مانند OCD، توسط ترکیبی از ژنهای مختلف ایجاد میشوند.
در این موارد، آسیبپذیری شما در برابر یک بیماری خاص به نسخهها یا آللهای مختلف ژنهایی که از والدین خود به ارث بردهاید و در چه ترکیبی بستگی دارد.
چگونه عوامل محیطی بر OCD تأثیر می گذارد؟
با این حال، درک این نکته مهم است که محیط به شدت بر اینکه آیا یک آسیبپذیری ژنتیکی خاص میتواند خود را به شکل یک بیماری نشان دهد یا خیر، تأثیر میگذارد.
به عنوان مثال، فردی که از نظر ژنتیکی در برابر سرطان ریه آسیب پذیر است، تنها زمانی ممکن است که سیگار بکشد یا در معرض آلودگی شدید محیطی قرار گیرد، به این بیماری مبتلا شود.
در مثالی دیگر، فردی که در برابر افسردگی آسیب پذیر است، اگر هرگز با یک عامل استرس زا به اندازه کافی شدید مواجه نشود، ممکن است هرگز افسرده نشود.
تحقیقات با دوقلوهای همسان نشان داده است که شباهتها در علائم عمدتاً به عوامل ژنتیکی و تجربیات منحصر به فرد نسبت به تجربیات مشترک نسبت داده میشود.
علائم وسواس
آیا من آدم وسواسی ام؟ اختلال وسواس فکری اجباری معمولاً هم شامل وسواس و هم اجبار است. اما ممکن است فقط علائم وسواس یا فقط علائم اجبار داشته باشید.
ممکن است بدانید یا ندانید که وسواس فکری و اجباری فراتر از عقل است. آنها زمان زیادی را میگیرند، کیفیت زندگی شما را کاهش میدهند، و در انجام کارهای روزمره و مسئولیتهای شما ممانعت ایجاد می کنند.
علائم فکری
وسواس ها افکاری پایدار و ناخواسته هستند که مدام عود می کنند. افکار و یا تصاویری که مزاحم هستند و باعث پریشانی یا اضطراب می شوند. ممکن است سعی کنید آنها را نادیده بگیرید یا با رفتار خود از شر آنها خلاص شوید. این وسواسها معمولاً زمانی رخ میدهند که شما میخواهید به چیزهای دیگری فکر کنید یا کاری انجام دهید. آیا من آدم وسواسی ام؟
وسواس ها اغلب مضامینی دارند، مانند:
- ترس از آلودگی یا کثیفی.
- شک و سختی در مواجهه با عدم قطعیت.
- نیاز به منظم و متعادل بودن چیزها.
- افکار تهاجمی یا وحشتناک در مورد از دست دادن کنترل و آسیب رساندن به خود یا دیگران.
- افکار ناخواسته، از جمله پرخاشگری، یا موضوعات جنسی یا مذهبی.
نمونه هایی از علائم وسواس عبارتند از:
- ترس از آلوده شدن با لمس اشیایی که دیگران لمس کرده اند.
- شک دارید که در را قفل کرده اید یا اجاق گاز را خاموش کرده اید.
- استرس شدید زمانی اتفاق میافتد که اجسام مرتب نباشند.
- تصاویری از رانندگی با ماشین خود در میان جمعیت.
- افکار در مورد فریاد زدن فحاشی یا عدم رفتار صحیح در جمع.
- تصاویر جنسی ناخوشایند
- دوری از موقعیت هایی که می تواند باعث ایجاد وسواس شود، مانند دست دادن.
علائم اجبار
آیا من آدم وسواسی ام؟ اجبارهای OCD رفتارهای تکراری هستند که احساس می کنید مجبور به انجام آنها هستید. این رفتارها یا اعمال ذهنی تکراری به منظور کاهش اضطراب مربوط به وسواس فکری شما یا جلوگیری از اتفاق بد است. اما شرکت در اجبارها هیچ لذتی به همراه ندارد و ممکن است تنها به تسکین محدود اضطراب کمک کند.
شما ممکن است قوانینی را برای پیروی از کنترل اضطراب خود در هنگام داشتن افکار وسواسی ایجاد کنید. این اجبارها فراتر از عقل هستند و اغلب به مشکلی که قصد رفع آن را دارند مربوط نمی شود.
اجبارها معمولاً مضامینی دارند، مانند:
- شستشو و نظافت.
- چک کردن.
- شمارش.
- نظم دادن.
- پیروی از یک روال سخت.
- خواستار اطمینان خاطر
نمونه هایی از علائم اجبار عبارتند از:
- شستن دست ها تا زمانی که پوست شما پاک شود.
- بارها و بارها درها را بررسی کنید تا از قفل بودن آنها مطمئن شوید.
- بارها و بارها اجاق گاز را چک کنید تا مطمئن شوید که خاموش است.
- شمارش در الگوهای خاص
- تکرار بی صدا یک دعا، کلمه یا عبارت.
- تلاش برای جایگزینی یک فکر بد با یک فکر خوب.
- چیدمان وسایل به شکل خاص.
شدت علائم متفاوت است
وسواس معمولا در سنین نوجوانی یا جوانی شروع می شود. اما می تواند در دوران کودکی شروع شود. علائم معمولاً با گذشت زمان شروع میشوند و در طول زندگی متفاوت هستند.
انواع وسواس ها و اجبارهای شما نیز می تواند در طول زمان تغییر کند. علائم معمولاً زمانی بدتر می شوند که تحت استرس بیشتری هستید، از جمله زمان انتقال و تغییر.
OCD، که معمولاً تصور می شود یک اختلال مادام العمر است، می تواند علائم خفیف تا متوسط داشته باشد یا آنقدر شدید و وقت گیر باشد که باعث ناتوانی شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
بین کمال گرا بودن – کسی که به نتایج یا عملکرد بی عیب و نقص نیاز دارد – و داشتن OCD تفاوت وجود دارد. افکار OCD صرفاً نگرانی بیش از حد در مورد مسائل واقعی در زندگی شما یا علاقه به تمیز یا مرتب کردن چیزها به روشی خاص اند.
اگر وسواس و اجبار روی کیفیت زندگی شما تأثیر می گذارد، به پزشک یا متخصص مورد اعتماد خود مراجعه کنید.
برای اطلاعات بیشتر و دریافت جدیدترین درمان های اختلال وسواس با ما تماس بگیرید.