این رژیم غذایی جذاب، خطر آلزایمر را کاهش می دهد! چه غذایی بخوریم آلزایمر نگیریم؟

راز داشتن ذهن تیز و عمر طولانی چیست؟

ممکن است تمام پاسخ‌ها را به این سؤال نداشته باشیم، اما سرنخ‌های خوبی داریم. یکی از این سرنخ‌ها ممکن است رژیم غذایی مناسب باشد. چه غذایی بخوریم آلزایمر نگیریم؟

رژیم غذایی مدیترانه‌ای

الهام گرفته از کشورهای حاشیه دریای مدیترانه از جمله یونان، ایتالیا و اسپانیا است. رچل برمن، متخصص تغذیه و نویسنده کتاب “رژیم غذایی مدیترانه‌ای برای مبتدیان”، توضیح می‌دهد: “این رژیم بر روی غذاهای محلی و گیاهی مانند میوه‌ها، سبزیجات، آجیل، دانه‌ها، حبوبات، روغن زیتون و همچنین ماهی تمرکز دارد. مصرف گوشت، لبنیات و شیرینی‌ها را محدود می‌کند.”

مانند یک برنامه تغذیه‌ای فوق‌العاده است که با رنگ‌های زنده، طعم‌های قوی و غذاهایی که برای بدن و ذهن ما مفید هستند پر شده است.

روغن زیتون

یکی از مواد کلیدی در رژیم غذایی مدیترانه‌ای است که سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که از سلول‌های مغزی ما محافظت می‌کند. برخی مطالعات حتی نشان می‌دهند که مصرف کمی روغن زیتون در هر روز می‌تواند خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد بدون اینکه کل رژیم غذایی مدیترانه‌ای را دنبال کنید.

آیا می‌توانیم فقط روغن زیتون را به غذایمان اضافه کنیم تا خطر زوال عقل را کاهش دهیم یا نیاز داریم مانند یک مدیترانه‌ای غذا بخوریم؟ بیایید نگاهی به آنچه تحقیقات می‌گویند بیندازیم.

چه غذایی بخوریم آلزایمر نگیریم؟

یافته‌های پژوهشی نشان می‌دهند که بین رژیم غذایی مدیترانه‌ای، عملکرد بهتر مغز و کاهش خطر زوال عقل ارتباط قوی وجود دارد.

یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ که در مجله JAMA منتشر شد. نتایج نشان داد که رژیم غذایی مدیترانه‌ای همراه با افزودن روغن زیتون یا مغزیجات (آجیل) ممکن است کاهش‌ حافظه مرتبط با سن را جبران کند. سرنخ‌هایی ارائه دهد که نشان می‌دهد چربی‌های سالم ممکن است نقش پیشگیرانه‌ای در برابر زوال عقل داشته باشند.

رژیم غذایی مدیترانه‌ای که بر غذاهای گیاهی تأکید دارد. به‌طور کلی یک سبک تغذیه‌ای خوب برای سلامتی بهتر است. اما ممکن است برای حفظ سلامت مغز نیازی نباشد کل سبک تغذیه خود را تغییر دهیم. شواهد جدید نشان می‌دهند که حتی مصرف روغن زیتون به تنهایی می‌تواند از زوال عقل محافظت کند. حتی اگر رژیم غذایی کامل مدیترانه‌ای را دنبال نکنیم یا ژن‌های مناسب نداشته باشیم.

یک مطالعه هم‌گروهی (کوهورت) در سال ۲۰۲۴ که در مجله JAMA منتشر شد. پژوهشگران، ارتباط بین مصرف روغن زیتون و مرگ ناشی از زوال عقل را بررسی کردند. این مطالعه از داده‌های اطلاعات بهداشتی بیش از ۹۲,۰۰۰ نفر استفاده کرد.

در طول دوره ۲۸ ساله این مطالعه، پژوهشگران بیش از ۴,۵۰۰ نفر را شناسایی کردند که به دلیل زوال عقل فوت کرده بودند. داده‌ها همچنین نشان دادند افرادی که دارای عامل خطر ژنتیکی برای زوال عقل بودند ــ یعنی کسانی که آلل آپولیپوپروتئین ε4 (APOE ε4) داشتند ــ پنج تا نه برابر بیشتر احتمال داشت به دلیل زوال عقل فوت کنند.

این یافته‌ها بر پتانسیل رژیم غذایی مدیترانه‌ای به‌عنوان یک رویکرد استراتژیک برای کاهش خطر زوال عقل تأکید می‌کنند.  اهمیت الگوهای تغذیه‌ای و مواد غذایی خاص مانند روغن زیتون را در ارتقای سلامت مغز برجسته می‌سازند.

چگونه رژیم غذایی مدیترانه‌ای ممکن است از زوال عقل محافظت کند؟

زوال عقل به معنای کاهش در تفکر، حافظه و استدلال است. اگرچه این وضعیت در افراد مسن شایع است، اما زوال عقل بخشی طبیعی از فرآیند پیری نیست و ناشی از تغییرات در ساختار یا عملکرد مغز می‌باشد.

پس، رژیم غذایی چگونه بر مغز تأثیر می‌گذارد؟ دکتر لاکان می‌گوید: “رژیم غذایی مدیترانه‌ای به نظر می‌رسد که از زوال عقل با خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی خود محافظت می‌کند.”

خواص ضد التهابی

سیستم ایمنی بدن شما مانند یک آتش‌نشان است که آتش‌های کوچک—التهاب حاد—را در اینجا و آنجا خاموش می‌کند تا زخم‌ها را بهبود بخشد و از بیماری‌ها نجات یابد. اما وقتی این آتش‌ها همچنان شعله‌ور باقی بمانند، التهاب مزمن می‌شود. بنابراین، به جای بهبود، سیستم ایمنی به بدن آسیب می‌زند و منجر به مشکلات سلامتی مانند بیماری‌های قلبی عروقی، چاقی و زوال عقل می‌شود.

رژیم غذایی مدیترانه‌ای سرشار از مواد مغذی است که با کمک به بدن شما در بازیافت سلول‌ها، تعادل سلول‌های ایمنی و کاهش التهاب، آتش را خاموش می‌کند.

آنتی اکسیدانی

رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی همچنین مقدار زیادی آنتی‌اکسیدان—مانند لیکوپن، توکوفرول‌ها و پلی‌فنول‌ها—را تأمین می‌کند که از سلول‌ها در برابر آسیب‌هایی که به تغییرات در مغز منجر می‌شود و ممکن است به زوال عقل کمک کند، محافظت می‌کند.

مواد مغذی ضد بیماری موجود در روغن زیتون ممکن است نقش حتی بزرگ‌تری در محافظت در برابر زوال عقل ایفا کنند. رچل برمن می‌گوید: “مطالعات نشان می‌دهند که آنتی‌اکسیدان اولئوکانتال در روغن زیتون ممکن است به کاهش افت شناختی با حذف پلاک‌های بتا-آمیلوئید، که یک عامل خطر برای بیماری آلزایمر است، کمک کند.”

تأثیر بر باکتری‌های روده

روده شما گاهی اوقات به عنوان مغز دوم شما شناخته می‌شود. ممکن است بر سلامت مغز در حال حاضر و آینده تأثیر بگذارد. روده، خانه تریلیون‌ها میکروارگانیسم است. حفظ تعادل سالمی از میکروارگانیسم‌ها برای هضم و سلامت خوب است و از بیماری‌ها محافظت می‌کند.

رژیم غذایی مدیترانه‌ای سرشار از فیبر، غذاهای گیاهی و چربی‌های سالم است که تعادل باکتری‌های روده را حفظ می‌کند. همچنین، باکتری‌های موجود در روده فیبر را تخمیر کرده و مواد خاصی تولید می‌کنند که التهاب را کاهش می‌دهند و آتش را خاموش می‌کنند.

علاوه بر این، برخی شواهد نشان می‌دهند که پیروی از رژیم غذایی مدیترانه‌ای خانواده‌ای از میکروارگانیسم‌ها را افزایش می‌دهد که به عملکرد مغز کمک می‌کند.