چگونه سندرم آلیس در سرزمین عجایب، درک شما از واقعیت را دگرگون می‌کند؟
سندرم آلیس در سرزمین عجایب (AIWS) دقیقا چیست؟ آیا این مشکل به سلامت مغز ما مربوط می شود؟ برای درمان باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرد؟ با ما همراه باشید.
این سندرم یک اختلال عصبی است که نحوهٔ پردازش و درک اطلاعات توسط مغز را تغییر می‌دهد. این حالت می‌تواند درک فرد از زمان، شنوایی، لامسه، بینایی و سایر حس‌ها را دچار اختلال کند.
معمولاً در کودکان دیده می‌شود. اما می‌تواند در هر سنی رخ دهد. علائم آن اغلب کوتاه‌مدت بوده و بر این باورند که اغلب موارد این سندرم با میگرن مرتبط است.
نام‌گذاری این سندرم چگونه صورت گرفت؟
در داستان معروف کودکان «آلیس در سرزمین عجایب» اثر لوئیس کارول، شخصیت اصلی (آلیس) اغلب تجربه‌هایی غیرعادی دارد که درک بصری او از واقعیت را دگرگون می‌کند. گاهی حتی نگرشش نسبت به خودش را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
روانپزشکی به نام جان تاد در سال ۱۹۵۵ این سندرم را به نام شخصیت آلیس نام‌گذاری کرد. چرا که علائم آن بسیار شبیه به تجربیات دنیای پرچالش و پر از تحریف آلیس در داستان است.
علائم سندرم آلیس در سرزمین عجایب
این سندرم طیف گسترده‌ای از علائم را به همراه دارد که عموماً به چند دستهٔ اصلی تقسیم می‌شوند:
- درک از خود (Self-perception): این علائم بر نحوهٔ دیدن خودتان و ارتباطی که فکر می‌کنید با دنیای اطرافتان دارید، تأثیر می‌گذارند.
- زمان: این دسته از علائم مربوط به درک شما از گذر زمان است.
- بینایی: این علائم بر نحوهٔ دیدن اشیا، افراد یا رنگ‌ها تأثیر می‌گذارند.
علائم مربوط به درک از خود و تحریف زمان
نمونه‌هایی از علائمی که بر درک شما از خودتان تأثیر می‌گذارند عبارتند از:
- ماکروسوماتوگنوزیا: حس اینکه بخش‌هایی از بدن شما بزرگ‌تر از آن چیزی هستند که واقعاً هستند.
- میکروسوماتوگنوزیا: حس اینکه بخش‌هایی از بدن شما کوچک‌تر از اندازهٔ واقعی‌شان به نظر می‌رسند.
- سویی (Levitation): فرد احساس می‌کند که در حال شناور شدن یا بلند شدن از روی زمین است.
- دوگانگی جسم-ذهن (Somatopsychic Duality): حس اینکه بدن شما به دو بخش تقسیم شده است.
- عدم واقع‌گرایی (Derealization): فکر کردن اینکه محیط اطرافتان واقعی نیست.
- عدم خودی‌گرایی (Depersonalization): باور اینکه خودتان واقعی نیستید یا وجود ندارید.
- تحریف زمان: ناتوانی در قضاوت صحیح از گذر زمان؛ مثلاً این حس که زمان خیلی سریع یا خیلی آهسته می‌گذرد.
علائم مرتبط با درک بینایی
نمونه‌هایی از علائمی که درک بصری شما را دچار اختلال می‌کنند عبارتند از:
- پوروپسیا (Porropsia): اشیا ساکن طوری به نظر می‌رسند که از شما دور می‌شوند.
- پلوپسیا (Pelopsia): اشیا خیلی نزدیک‌تر از آن چیزی که واقعاً هستند دیده می‌شوند.
- میکروپسیا (Micropsia): اشیا کوچک‌تر از اندازهٔ واقعی‌شان دیده می‌شوند.
- ماکروپسیا (Macropsia): اشیا بزرگ‌تر از آن چیزی که هستند به نظر می‌رسند.
- دیسمورفوسپیا (Dysmorphopsia): خطوط مستقیم موج‌دار یا خمیده دیده می‌شوند.
- هیپرکروماتوپسیا (Hyperchromatopsia): رنگ‌ها بسیار پررنگ‌تر و شدیدتر از حد معمول دیده می‌شوند.
لطفاً توجه داشته باشید که فهرست بالا جامع نیست. برای مثال، سایر علائم ممکن شامل دیدن رنگ‌های غیرعادی، چهره‌های تحریف‌شده یا این حس که اشیا دو بعدی و مسطح به نظر می‌رسند (در حالی که باید سه‌بعدی باشند) نیز هستند.
تشخیص سندرم آلیس در سرزمین عجایب
سندرم آلیس در سرزمین عجایب (AIWS) به‌عنوان یک تشخیص رسمی در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5-TR) شناخته نشده است. بنابراین، برای اینکه مشخص شود آیا شما دچار این سندرم هستید یا نه، پزشک سابقهٔ پزشکی شما را بررسی کرده و سعی می‌کند سایر بیماری‌هایی را که ممکن است باعث هالوسیناسیون یا توهم شوند، رد کند.
آزمایش‌های مرتبط با AIWS
در حال حاضر هیچ آزمایش پزشکی خاصی برای تشخیص قطعی این سندرم وجود ندارد. با این حال، ممکن است پزشک برای رد سایر علل احتمالی، از آزمایش‌های خون یا تصویربرداری مانند سی‌تی‌اسکن (CT) یا ام‌آر‌آی (MRI) استفاده کند.
علل سندرم آلیس در سرزمین عجایب
دقیقاً مشخص نیست که چه چیزی باعث ایجاد این سندرم می‌شود، اما پژوهشگران بر این باورند که میگرن و سایر انواع سردردها احتمالاً شایع‌ترین علت آن هستند.
سایر عوامل بالقوه‌ای که تاکنون شناسایی شده‌اند عبارتند از:
- بیماری‌های عفونی: عفونت‌های باکتریایی و ویروسی ممکن است منجر به AIWS شوند. ویروس اپشتین-بار (Epstein-Barr)، آنفلوانزا، تیفوئید و بیماری لایم از جمله عوامل شناخته‌شده در این زمینه هستند.
- اختلال مصرف مواد: سوءمصرف برخی داروها، به‌ویژه موادی که توانایی تغییر درک واقعیت را دارند (مانند LSD)، با این سندرم مرتبط شده است.
- اختلالات روانی: سابقهٔ برخی شرایط روانی خاص ممکن است AIWS را تحریک کند. اسکیزوفرنی، سندرم کاپگرا (Capgras) و اختلال اسکیزوافکتیو از جمله علل احتمالی ذکر شده‌اند.
- داروهای خاص: برخی داروها ممکن است به‌عنوان عوارض جانبی، علائم AIWS را ایجاد کنند. این داروها شامل شربت سرفه‌های حاوی دی‌هیدروکودئین، دی‌ال-متیل افدرين، و همچنین برخی داروهای ضد تشنج و آسم هستند.
- سایر اختلالات مغزی: شرایط دیگری که بر مغز تأثیر می‌گذارند نیز ممکن است منجر به این سندرم شوند. صرع لوب گیجگاهی، آنسفالومیلیت پراکندهٔ حاد (ADEM) و گلیوبلاستوما سه نمونه از این بیماری‌ها هستند.
- بیماری کرویتفلد-یاکوب (Creutzfeldt-Jakob): در یک مطالعهٔ سال ۲۰۱۹، پژوهشگران ارتباط بین AIWS و این بیماری را بررسی کردند. در موارد بسیار نادر، ترکیب AIWS با کاهش شناختی می‌تواند نشانه‌ای از یک نوع خاص از بیماری کرویتفلد-یاکوب باشد؛ یک بیماری عصبی پیشرونده و مرگ‌بار.
درمان سندرم آلیس در سرزمین عجایب
در حال حاضر درمان قطعی برای سندرم آلیس در سرزمین عجایب (AIWS) وجود ندارد، اما این موضوع نباید باعث نگرانی شما شود. علائم این حالت اغلب موقتی هستند و در بسیاری از موارد، درمان علت اصلی بروز آن کافی است تا علائم به‌تدریج از بین بروند.
برای اطمینان از اینکه این سندرم زندگی روزمرهٔ شما را مختل نکند، پزشک یا تیم درمانی‌تان ممکن است روی کاهش و مدیریت علائمی که از خود نشان می‌دهید نیز تمرکز کند.
مقابله با سندرم آلیس در سرزمین عجایب
بهترین راه برای مقابله با این سندرم، مدیریت صحیح بیماری یا عامل زمینه‌ای است که AIWS را تحریک کرده است. برای مثال، علل خاصی مانند میگرن می‌توانند باعث شوند فرد به‌طور مکرر دچار حملات AIWS شود.
پیشگیری از سندرم آلیس در سرزمین عجایب
از آنجا که بروز AIWS اغلب با میگرن و سایر انواع سردردها مرتبط است، کاهش احتمال ابتلا به میگرن می‌تواند به پیشگیری از این سندرم کمک کند.
رعایت سبک زندگی سالم و تغذیهٔ مناسب برای کنترل میگرن می‌تواند در جلوگیری از بروز AIWS مؤثر باشد.
برای اطلاعات بیشتر با ما در تماس باشید. اینجا کلیک کنید.
منبع: https://www.verywellmind.com/alice-in-wonderland-syndrome-aiws-8656894
